چین توسعه هوش مصنوعی را برای رقابت در جنگ تجاری با آمریکا تقویت می‌کند . به دنبال استقبال گسترده از پلتفرم هوش مصنوعی DeepSeek در ژانویه، مقامات چینی اقدامات گسترده‌ای را برای تقویت شرکت‌های هوش مصنوعی و استفاده از این فناوری در حوزه‌های تجاری و نظامی آغاز کرده‌اند. چین هوش مصنوعی را ابزاری کلیدی برای مقابله با محدودیت‌های تجاری اعمال‌شده از سوی آمریکا می‌داند. به‌ویژه پس از آنکه DeepSeek تأثیر قابل‌توجهی بر بازارهای مالی گذاشت و در اواخر ژانویه، ارزش سهام شرکت انویدیا را به میزان ۵۸۹ میلیارد دلار کاهش داد.
همکاری دولت و بخش خصوصی
به گفته لوردس کازانووا، مدیر مؤسسه بازارهای نوظهور دانشگاه کرنل، دولت چین همکاری نزدیکی با بخش خصوصی و دانشگاه‌ها در توسعه و پیاده‌سازی هوش مصنوعی دارد و هم‌زمان وابستگی خود را به واردات محصولات فناوری پیشرفته کاهش می‌دهد.
در هفته‌های اخیر، چین مدل‌های جدید هوش مصنوعی از جمله Manus را معرفی کرده که کارشناسان آن را هم‌سطح با آخرین نسخه ChatGPT ارزیابی می‌کنند. همچنین، DeepSeek با وجود استفاده از تراشه‌های قدیمی‌تر انویدیا – که صادرات نسخه‌های پیشرفته آن از سوی آمریکا ممنوع شده – عملکردی مشابه با چت جی پی تی داشته است.
رقابت فشرده چین و آمریکا در حوزه هوش مصنوعی
به گفته جفری تاوسون، مدیر شرکت مشاوره‌ای TechMoat Consulting در پکن، فاصله چین با آمریکا در رقابت هوش مصنوعی که پیش‌تر یک تا دو سال بود، اکنون به دو تا سه ماه کاهش یافته است. وی همچنین تأکید کرد که مدل زبانی Qwen شرکت علی‌بابا اکنون یکی از پیشروان جهانی در مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) است و شرکت‌های چینی Kling AI و Minimax در تولید ویدیوهای هوش مصنوعی در سطح جهانی پیشتاز هستند.
برنامه جامع چین برای توسعه هوش مصنوعی
چین در سال ۲۰۱۷ یک برنامه توسعه هوش مصنوعی منتشر کرد که هدف آن تبدیل شدن به رهبر جهانی این حوزه تا سال ۲۰۳۰ است. این برنامه، به‌کارگیری هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف و نقش آن در تحول اقتصادی را مورد تأکید قرار داده است.
به گفته روگیر کریمرز، استاد دانشگاه لیدن در هلند، چین بزرگ‌ترین و جامع‌ترین استراتژی هوش مصنوعی را در مقایسه با سایر کشورها دارد. یکی از اقدامات مهم این کشور، راه‌اندازی شبکه ملی قدرت محاسباتی است که مانند یک شبکه برق عمل کرده و به شرکت‌های چینی اجازه می‌دهد بدون نیاز به سرمایه‌گذاری سنگین در زیرساخت‌های پردازشی، از این ظرفیت بهره ببرند.
رقابت با ChatGPT و پیشروی در رباتیک
نسخه جدید مدل GPT-4 از OpenAI توجه بسیاری از مدیران ارشد فناوری چین را جلب کرده است. رابین لی، مدیرعامل شرکت بایدو، اخیراً اعلام کرده که شرکتش پس از مشاهده عملکرد جدیدترین نسخه ChatGPT، احساس فشار و بحران کرده است. بایدو که توسعه‌دهنده چت‌بات Ernie Bot است، اعتراف کرده که فاصله چین با سطح جهانی در این حوزه افزایش یافته است.
با این حال، چین قصد دارد در زمینه هوش مصنوعی و رباتیک پیشتاز شود، همان‌گونه که در صنعت خودروسازی برقی (EV) به موفقیت رسید. به گفته تاوسون، شرکت‌هایی مانند Unitree در حال پیشی گرفتن از رقبا هستند و چین احتمالاً در حوزه ربات‌های شخصی، صنعتی و تخصصی جهان را غافلگیر خواهد کرد.
نقش دولت و کنترل حزب کمونیست
رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، اخیراً جلسه‌ای با مدیران شرکت‌های خصوصی، از جمله شرکت‌های فناوری، برگزار کرده و از آن‌ها خواسته است تا با خلاقیت و نوآوری، چالش‌هایی مانند رکود اقتصادی و تحریم‌های آمریکا را پشت سر بگذارند. برخی تحلیل‌گران معتقدند که سانسور رسانه‌ای در چین ممکن است رشد مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) را محدود کند، چرا که این مدل‌ها به تنوع داده‌های آموزشی نیاز دارند. با این حال، هماهنگی سیاست‌های صنعتی که تحت کنترل دولت است، می‌تواند به رشد سریع‌تر هوش مصنوعی در چین کمک کند. چین تمرکز ویژه‌ای بر نرم‌افزارهای تخصصی در بخش سلامت و سایر صنایع دارد، جایی که محدودیت‌های سانسور سیاسی تأثیر کمتری دارند. مدل‌های هوش مصنوعی چینی اکنون دقت تشخیص در حوزه‌هایی مانند شکستگی دنده و سرطان را بهبود بخشیده‌اند.
